Ook aan een masterclass melancholische zwaarmoedigheid.
Leer er maar mee leven, lieve lezer.
Ik ben best wel tevreden met het uiteindelijke resultaat van de cursus zoals die er is uit komen rollen. Met name met het feit dat ik de meest voor de hand liggende opties volledig links (= gauche, maar dat is dus toeval) heb kunnen laten liggen. Dat open deuren-gedoe is niks voor mij. Bovendien leert de lezer er zo nog eens iets nieuws bij. Wat de therapeutische waarde van deze cursus/kuur betreft: binnen de grenzen van wat verantwoord is kon ik niets zwaarmoedigers aanbieden; het was niet mijn bedoeling de weerloze student suicidaal te maken. Het was slechts de bedoeling om de behoeftige die af en toe in de kleine uurtjes eens rustig tot bezinning en filosofische bespiegeling wenst te komen iets van muzikale ondersteuning te geven. Ook moet de patient, pardon, de student gaan inzien dat het wegvallen van het licht uit deze donkere dagen maar iets tijdelijks is. Zelfs als je straks niet tijdens de kerst-nachtmis kaarsvlammetjes zit door te geven en wat mompelt over "het licht van Christus" ofzoiets: het wordt straks weer voorjaar. Misschien wel sneller dan je lief is ...
Wat deze laatste les betreft: ik heb, voor de puzzelaars, mezelf eigenlijk al half-verraden door "Spiel mir ein Lied der Tod"/ "keep your brother happy" (Een klassieker als het gaat om het plaatsen van de muzikale apotheose in een film) in het voorgaande lijstje op te nemen en door te verklappen dat mejuffrouw Villeneuve ergens zichtbaar hetzelfde lied zingt (hoever zou je moeten zoeken op bijv. youtube om er achter te komen ?), maar de laatste les gaat dus over "De la main gauche" van Danielle Messia.
Er is een eigenaardige vergroeiing tussen dit lied, de film "Anne Trister", en het leven van Danielle. Het lied is van 1982. Messia stierf als gevolg van een slepende en slopende ziekte in 1985. De film is van 1986. Er zijn enkele parallellen tussen het leven van Messia en de "hoofdpersoon" Anne Trister in de film (verhaal-technisch gezien is de figuur Alix de echte hoofdpersoon, terwijl piepjonge actrice Lucie Laurier zonder twijfel de beste acteerprestatie neerzet) => Anne en Danielle verhuizen van Europa naar Noord-Amerika; Beiden verhuizen daarna naar Israel; En sterven daar (hoewel Anne niet echt sterft eindigt de film daar wel. Het is eerder iets in Alix dat sterft.)(Overigens is Danielle herbegraven op Père-Lachaise). De moeilijk toegankelijke film is helaas erg onbekend en ook nog opzettelijk (?) (misschien met de bedoeling nog iets van subsidie te cashen of om alsnog een groter deel van het publiek naar de bioscoop [die bestonden toen nog] te lokken) misbegrepen. Het werd op een gegeven ogenblik voorgesteld als een lesbo-film. Vooreerst moet ik als geharde Haagse hetero zeggen dat er niets vies is aan lekker lesbisch, onder de voorwaarde uiteraard dat het ook LEKKER Lesbisch is. Voorts: wie hier een lesbo-film in ziet, heeft blijkbaar het belangrijkste HELEMAAL gemist. De titel kan wel als verzachtende omstandigheid aangevoerd worden. Die lijkt toch wel erg veel op Anne Lister (je-weet-wel, die 19de eeuwse je-weet-wel ...). Misschien, als de filmmaakster zich e.e.a. zou hebben gerealiseerd, had de film wel "La tristesse de Anne" geheten ofzo ...
Bij de vergroeiing van film en lied moet zeker gewezen worden op het feit dat al vroeg in de film (en later ook nog es) een voor- smaakje geproefd kan worden op het muzikale einde ervan, middels een ingezet basaal bas-lijntje. Het lied begint traditioneel met die bas-partij.
Het lied-zelf is er een van smart (wat dacht je anders in zo'n cursus ?), verlangen, wanhoop, en toch ook een sprankeltje hoop ("Voilà que je la découvre" ...). En nog wat anders, uiteraard. Ik ga niet alles voorkauwen, geef je oren en ogen maar goed de kost. Ik geef de tekst onderaan. Mag ik wel aandacht vragen voor het feit dat het nummer is opgebouwd buiten een patroon van coupletten en refrein ? Een muzikaal thema wordt herhaald en herhaald. Muzikaal zit er nauwelijks iets in van een crescendo, maar tekstueel is er wel iets van een climax. Omdat het een bijna doorlopende zangpartij is, moet de zangeres nogal voorzichtig met haar lucht omgaan. Het blondje van de vorige les loste dat op door deze tekst drastisch in te korten en zacht in te zetten. Danielle zong met een dun stemmetje en een zacht volume [met wel stapgewijze verhogingen bij de voorlaatste en de laatste strofe] het lied volledig uit. Luister zelf maar.
De video-link die ik de lezer het liefst zou aanbieden is sinds enkele maanden van het net verdwenen. Extra interessant was het feit dat het in het Spaans ondertiteld was. Zo kun je en passant nog es wat bij leren. Het liet het einde van de film zien (minus het einddraaiboek, waar een ander donker muziekje over heen was gezet ...). Op dat einde (o.a.) ontvangt Alix in Canada een film-verslag van Anne vanuit Israel. Met begeleidende "brief". En daar komt dus die tekst overheen: je t'écris ... (een beetje misleidend, want het lied is zeker niet vanuit het perspectief van Anne.)
Blijft als nood-oplossing de volgende video over
(draai het volume vooraf op !):
De la Main Gauche
Voor het geval ook deze link de geest geeft, bied ik hier alvast een reserve-link aan:
Danielle Messia
Je t'écris de la main gauche
celle qui n'a jamais parlé
Elle hésite, est si gauche
Que je l'ai toujours cachée
Je la mettais dans ma poche
Et là, elle brouyait du noir
Elle jouait avec les croches
Et s'inventait des histoires
Je t'écris de la main gauche
Celle qui n'a jamais compté
Celle qui faisait des fautes
Du moins on l'a raconté
Je m'efforçais de la perdre
Pour trouver le droit chemin
Une vie sans grand mystère
Où l'on ne se donne pas la main
Des mots dans la marge étroite
Tout tremblant qui font de dessins
Je me sens si maladroite
Et pourtant je me sens si bien
Tiens voilà, c'est ma détresse
Tiens voilà, c'est la vérité
Je n'ai jamais eu d'adresse
Rien qu'une fausse identité
Je t'écris de la main bête
qui n'a pas le poing serré
Pour la guerre elle n'est pas prête
Pour pouvoir n'est pas douée
Voilà que je la découvre
Comme une trésor oublié
Une vue que je retrouve
Pour les sentiers égarés
On prend tous la ligne droite
C'est plus court, ho oui, c'est plus court
On ne voit pas qu'elle est étroite
Il n'y a plus de place pour l'amour
Je voulais dire que je t'aime
Sans espoir et sans regrets
Je voulais dire que je t'aime, t'aime
Parce que ça semble vrai
Het is moeilijk om hieruit de key-lines te selecteren. Voor de één zal het misschien de voorlaatse strofe zijn, voor de ander wellicht de laatste. Voor sommigen mogelijkerwijze het hele chanson.
Tekst-varianten ?
Ik weet niet of er meerdere opnames van dit nummer door Messia rondgaan.
Ik weet evemin of er een "officiële" tekst is, en welke dat eventueel zou zijn, maar je kan wel de volgende twee minieme verschilpuntjes tegenkomen:
* "Ma vérité" ipv "La vérité" en
* het werkwoord "sonner" ipv "sembler" in de laatste zin.
nabericht 18 Augustus 2011
Inmiddels is het filmpje waarover in de tekst gerept wordt weer op het internet verschenen. Wel, niet helemaal hetzelfde filmpje, want zonder ondertiteling. Toch de moeite om te bestuderen (?):
==> Finale "Anne Trister"