Een kleurenaffiche voor een zwart-wit-film, zij het niet de eerste de beste ...Verdulleme, wat is dat leuk zeg ! Des ochtends, tijdens een verfrissende en vitaliserende wandeling, sloop het ineens mijn gedachten binnen en later op de dag zat ik al te kijken naar een versie die zo maar gratis en zonder ongewenste flauwekul via YouTube beschikbaar is.
Ik heb het hier over een opmerkelijke film uit dat interessante film-jaar 1959. Een filmjaar dat ons voorts o.a. "Ben Hur" en "Some like it hot" gaf, maar ook "Les liasons dangereuses", "á bout de souffle" en "Le déjeuner sur l'herbe". En volgens mij zitten daar tenminste vier meesterwerken bij ...
Het probleem met deze film en (daardoor) met dit blogje is het naakte feit dat het eigenlijk voornamelijk/alleen interessant is voor cinefielen. En dat kan ik dan niet zeggen zonder meteen daarna het "film"-aspect van dit werkstuk te relativeren. Van de film, bedoel ik dan. Want het was een 'experiment' waarbij regisseur Jean Renoir een 'film voor televisie' maakte, waarna de 'televisie-film' ook nog eens in een iets andere versie in de bioscopen kwam. Televisie, dat betekende in die dagen: zwart-wit beelden. In dat opzicht was het een stap terug vanuit de situatie waarin al aan de lopende band kleurenfilms afgeleverd werden. Dat televisie in de zwart-wit variant interessante mogelijkheden opleverde kan de serieuze student zelf vaststellen (te beginnen bijvoorbeeld met deze film). In feite zou je deze film (beeld- en montagetechnisch) een tegenhanger mogen noemen van de trend die we in de jaren tachtig met lede ogen moesten aanzien, toen films geheel of gedeeltelijk met video werden opgenomen en daarna overgebracht naar het celluloid ...
Voor de rest: deze film leunt qualitatief sterk op de prestaties van hoofdrolspeler Jean-Louis Barrault. Het scenario kent zwakke kanten, maar ook ijzersterke punten. Vooral wat dat laatste betreft heb ik in deze 96-minuten versie gemist waardoor ik bij de eerste keer dat ik de film zag (en wat is het toch al weer een godverdomd lange tijd geleden ... !!) getroffen werd. In het 'moraliserende' praatje waarmee Cordelier zijn "bevrijding" beschreef zat een vlijmscherpe verwoording die naar mijn idee de kern van de vertelling is.
Moraliserend, maar daardoor niet minder waar.
Of zou ik de film toch nog eens moeten herbekijken ... ?
In een andere versie, eventueel ... ?
Van de film bestaan dus meerdere versies. Onder andere één van 83 minuten en deze versie van 96 minuten. En dan natuurlijk de "directors' cut". Voor al de mensen die vinden dat dit verhaaltje toch wel erg braaf is (wat mij toch logisch lijkt, want het werd op TV uitgezonden in preutse tijden): van dat brave bleef maar weinig over in de directors cut, waarbij zo'n beetje alle registers werden opengetrokken. Over opentrekken gesproken: docteur Cordelier en monsieur Opale lagen daar beurteling -als betrof het een wedstrijd- alles uit de kast te krikken. Wie zei daar "braaf" ... ?
Helaas: van deze 'directors cut' heb ik alleen maar enkele minuscule sporen kunnen terugvinden op het internet ... :-(
De geinteresseerde kijker zal al snel doorhebben dat het scenario gebaseerd is op een beroemd verhaal van Robert-Louis Stevenson. Maar dan niet te strak. Meer met de losse Franse Flair.
Komt het einde van het verhaal je een beetje bekend voor, beste lezer ? Dat is niet echt verwonderlijk, want er zit een universeel thema in verwerkt. Ook bekend van bijvoorbeeld "An American Werewolf in London".
Voor zowel de cinefielen die alvast het water in hun mond willen krijgen als voor de laaggeletterden die totaal geen zin hebben om een zwart-wit film met onvoldoende expliciete sex- en gewelds-scênes te bekijken deze korte trailer:
* ruim twee minuutjes voorpret
Nu dan de link naar de volle film. Ik hoop dat 'ie nog een tijdje op het net aanwezig blijft. Deze keer zit er een keurige Engelse ondertiteling bij. Niet perfect, maar dat zijn vertalingen nooit.
* zesennegentig macabere minuten huiveringwekkende horror en zenuwslopende spanning
Zo ... Daar had je niet op gerekend, hein ? Je had iets geheel anders verwacht, toch ? Maar zo gaat dat dus in films ...
Wat ik hier verder nog over kwijt wil ? Hmm, misschien mijn overbodige stelling dat Renoir een genie was. Wat o.a. bleek uit meesterwerken als "La Marseillaise" (1938), "La Règle du jeu" (1939) en het ondergewaardeerde "Le Déjeuner sur l'herbe" (1959- de echte film van dat jaar). De politieke film "La Grande Illusion" (1937) is inderdaad voornamelijk een politieke film die teveel de gekleurde boodschap van zijn tijd aan heeft genomen en daarmee een mooie kans op "Meesterwerk" verspeeld heeft :-((
